Yaman ng Bayan o ng Dayuhan? (A Benham Rise Escapade)

http://www.rappler.com

Habang nakatuon ang mga mata ng buong bayan sa tensyon ngayon sa kanlurang bahagi ng karagatan ng Pilipinas, nananatiling lingid sa kaalaman ng maraming Pilipino ang mas malaking teritoryo na makikita sa silangang bahagi ng ating bansa—ang Benham Rise.

Ang Benham Rise o Benham Plateau ay unang nailagay sa mapa taong 1933 matapos madiskubre ng isang geologist na si Andrew Benham. Ito ay pinaniniwalaang sagana sa yamang dagat at mineral kabilang ang manganese, na isa sa mga pinakaimportanteng sangkap sa paggawa ng bakal. Ang teritoryong ito ay matatagpuan sa karagatan ng probinsya ng Aurora.

Aba’y napakalayo ng 1933 sa 2014! Ngunit ngayon lamang pumutok nang husto ang balita tungkol sa sinasabing teritoryong ito na mas malaki pa sa Luzon. Hindi nakapagtatakang ang bahaging ito ng karagatan ay maituturing pang “unexploited” o hindi pa nagagamit ng husto ang mga yaman nito sa kabila ng matagal na taon nang pagkakadiskubre rito. Kailan lamang kase na-aprubahan ng United Nations ang pag-angkin ng Pilipinas sa Benham Rise. Sa ngayon, masasabing napaluwag ng anunsiyong ito ang paghinga ng mga Pilipino sa kabila ng mga isyung kinahaharap sa kanlurang bahagi ng bansa.

Pero lingid sa ating kaalaman, ang “unexploited” na teritoryong ito ay hindi rin pala nakaligtas sa mga barkong Tsino at Taiwanese na nakakapasok sa karagatan ng Benham Rise! Kinumpirma ni Assistant Director Gil Adora ng Bureau of Fisheries and Aquatic Resources (BFAR) na may mga malalaking barko na naglalayag sa silangang karagatan ng Pilipinas nitong mga nakaraang taon. Ang mga ito ay may mas mataas na lebel ng teknolohiya at kagamitang kayang magsiyasat at maglayag sa mailap na karagatang Pasipiko kumpara sa mga barkong mayroon ang Pilipinas. Kung gayon lamang ang labanan ay siguradong talung-talo ang Pilipinas sapagkat alam naman nating walang sapat na pondo ang bansa para sa mga paglalayag at pag-eeksperimento lalo na sa isang lugar na wala tayong ideya kung ano. Nangagailangan ang pagsisiyasat sa Benham Rise ng malaking halaga para mapag-aralan at magamit ang mga yaman nito.

Kamakailan lamang ay tinungo ang Benham Rise ng isang grupo ng mga siyentipikong galing sa mga kilalang unibersidad ng bansa kasama ng Marines at iba pang ahensiya ng gobyerno para sa isang eksplorasyon. Ang grupo ay kinabibilangan ng mga divers at marine experts na sumisid sa kailaliman ng nasabing teritoryo. Sila ang pinaka-unang taong nakarating sa Benham Rise.

Sa kanilang pagsisid ay nadiskubre nila ang iba’t-ibang species ng lamang-dagat at mga isdang naninirahan doon. Isa na rito ang Blue Fin Tuna na marami sa lugar. Ito ay pinaniniwalaang makakatulong sa pag-angat ng produksyon ng tuna ng bansa. Sa kasalukuyan ay isa ang tuna sa mga pangunahing produkto ng Pilipinas kaya naman masasabing ang pambihirang pagkadiskubreng ito ay isang malaking hakbang sa ika-uunlad ng bansa.

Nagmatyag din sila sa mga corals at kumuha pa ng mga sample nito upang pag-aralan. Tinignan din ng grupo ang posibilidad na pagkakaroon ng yamang mineral tulad ng manganese sa karagatan nito.

Sa kanilang explorasyon ay napag-alaman na masyado pang malaki ang teritoryo at nangangailangan ng mas maigting na pag-aaral upang magamit ng maayos ang mga yaman nito. Gusto ng grupo na ipagpatuloy ang pagsisid hanggang sa kailaliman ng karagatan ng Benham Rise. Naniniwala ang grupo na isa ito sa mga maituturing na pag-asa ng bayan dahil sa mga tinatago pa nitong angking yaman. Gayunman, alam nilang kinakailangan ng mas malaking pondo at atensiyon mula sa gobyerno upang maipagpatuloy ang explorasyon dito.

Kung sa isang munting ekspedisyong ito ay marami na agad nadiskubreng potensiyal ang mga Pilipinong siyentipiko, paano pa kaya kung ito’y paglalaanan ng atensiyon at popondohan ang pag-aaral ukol dito? Malaki ang posibilidad na ang mga sakripisyong hakbang para sa explorasyon at pagdedevelop sa Benham Rise ay magbubunga ng mabuti para sa bansa. Sa katanuyan, pinag-aaralan din kung ito ba ay may malaking deposit ng natural gas sa kailaliman nito.

Masasabing ang pagkadiskubre sa Benham Rise ay hindi lamang isyung pambayan kundi pang buong mundo na rin, lalo na’t usap-usapin ang pagkakaroon nito ng natural gas deposit na siguradong kukuha sa atensiyon ng ibang bansa. Naniniwala akong maraming mga mata ang nagmamatyag sa bagong yamang ito ng Pilipinas. Hindi rin imposible na magkaroon nanaman ng panibagong argumento ukol sa Benham Rise sa hinaharap. Sa ngayon ay marapat lamang na pag-isipan ng maigi ang bawat hakbangin na gagawin para rito. Huwag na sana nating hayaang ang ibang bayan ang makinabang at lumustay sa yamang ito galing sa Maykapal.

Mabuhay ang Pilipinas!

twitter.com/thePepsPogi

facebook.com/pepaypilipinas